Cognitieve gedragstherapie
Cognitieve gedragstherapie
Cognitieve gedragstherapie gaat er van uit dat problemen beïnvloed en in stand gehouden worden door iemands gedachten (cognities) en gedrag. Door het onderzoeken en veranderen van dat gedrag en die gedachten nemen de psychische klachten af. Cognitieve gedragstherapie is een combinatie van 1. gedragstherapie en 2. cognitieve therapie.
1. Gedragstherapie
Gedragstherapie richt zich vooral op het veranderen van het gedrag. Hoe je je gedraagt bepaalt namelijk in belangrijke mate hoe je je voelt. Als iemand geneigd is om uit angst bepaalde situaties uit de weg te gaan, dan zal spanning vaak in eerste instantie weliswaar afnemen, maar op de lange termijn juist eerder verergeren dan verminderen. In een gedragstherapeutische behandeling brengt de cliënt samen met de behandelaar eerst het problematische gedrag en de omstandigheden waarin dat voorkomt, in kaart. Vervolgens helpt de therapeut de cliënt om adequater, meer helpend gedrag aan te leren voor die omstandigheden. Zowel het inventariseren van het gedrag waarvan de cliënt last heeft als het bedenken en voorbereiden van oefeningen met nieuw, beter passend gedrag gebeurt samen met de behandelaar.
2. Cognitieve therapie
Cognitieve therapie gaat in op iemands gedachten en de emoties die door die gedachten beïnvloed worden. Wie belangrijke zaken en gebeurtenissen in zijn leven steeds vanuit een negatief standpunt bekijkt zal eerder angstig, somber of geïrriteerd worden. In cognitieve therapie onderzoekt de cliënt samen met de behandelaar of die wijze van denken wel helemaal klopt met de werkelijkheid. Wanneer blijkt dat iemand geneigd is om te negatief over allerlei zaken te oordelen wordt uitgezocht welke manier van denken passender is. Bij het uitwerken van meer realistische en helpende gedachten maakt de behandelaar gebruik van specifieke cognitieve uitdaagtechnieken en huiswerkoefeningen.
In Cognitieve gedragstherapie wordt dus gewerkt aan het beïnvloeden van gedrag, gedachten en gevoel. Door anders tegen een situatie aan te kijken (gedachten) verandert je manier van doen (gedrag) en daarmee ook het gevoel. Bij cognitieve gedragstherapie werkt de behandelaar nauw met de cliënt samen om tot verbetering van de klachten te komen. De behandelaar sluit zo direct en zo concreet mogelijk aan bij de problemen. In de therapiesessies werken we met vragenlijsten en oefeningen. Daarnaast spreekt de behandelaar met de cliënt huiswerkopdrachten af om zelf buiten de sessies aan de problemen te werken.
Werkt cognitieve gedragstherapie?
Naar de effecten van cognitieve gedragstherapie is veel onderzoek gedaan. Heel vaak blijkt deze methode een effectieve vorm van behandeling te zijn. Vaak is deze vorm van therapie effectiever gebleken dan medicijnen, vooral op de langere termijn.
Wanneer is cognitieve gedragstherapie geschikt?
Cognitieve gedragstherapie geldt volgens officiële richtlijnen als de psychologische behandeling van eerste keus voor:
- Angststoornissen
- Dwang
- Milde depressies
- Eetstoornissen (boulimia nervosa)
- Psychosomatische problemen zoals vermoeidheid, (hoofd)pijn, hyperventilatie en burn-out.
Dit wil echter niet zeggen dat alle cliënten baat hebben bij cognitieve gedragstherapie. De effecten verschillen per persoon. Ook andere (psychologische) behandelingen kunnen werkzaam zijn voor bepaalde problemen bij cliënten.